Żyrardów

Żyrardów to 40 tysięczne podwarszawskie miasto i zarazem siedziba powiatu. Początki osady sięgają lat 30. XIX wieku kiedy to Philipe de Gerard przeniósł tutaj z Warszawy swoją fabrykę lnu. Od spolszczonego nazwiska tego przemysłowca powstała współczesna nazwa miasta.

Od początku osada ta była skupiona wokół jednej fabryki. W 1857 roku przędzalnie przejął w posiadanie Karol Dittrich, który rozwiną zakłady do największej fabryki sukna lnianego w Europie. Królestwo Polskie pełniło w II połowie XIX wieku funkcje dzisiejszego Bangladeszu, gdzie za bezcen produkowało się masowo tkaniny. Prawa miejskie Żyrardów otrzymało w 1916 roku i do tego momentu było to prywatne osiedle przemysłu włókienniczego. Domy, szkoły, szpital, kościół, czyli dosłownie wszystko, pobudowane zostało tutaj wedle woli Dittricha i jego następców. Układ miasta był, więc starannie zaprojektowany. Dominują oczywiście ogromne budynki przędzalni wraz z halami fabrycznymi i magazynami. Na przeciwko głównego wejścia do fabryki znajduje się duży plac, a za nim neogotycki kościół. Dookoła zaś rozmieszczone są dwupiętrowe, praktycznie wszystkie takie same, "bloczki" dla robotników. Witać, że przędzalnia stanowi tutaj część miasta i jest nieodzownym elementem życia jej mieszkańców. To wedle jej rytmu funkcjonał cały Żyrardów. Podobne koncepcje możemy zobaczyć także w Łodzi, gdzie poszczególne dzielnice podporządkowane były odpowiednim fabrykom.

Głowy plac w Żyrardowie z widokiem na przędzalnie.

Z drugiej strony placu stoi duży neogotycki kościół.

Przyfabryczne budynki administracyjne.

Główne wejście do fabryki, dziś wewnątrz hal są lofty i galerie handlowe.

Część jest odnowiona.

Oto i lofty.

Część zabudowań oczywiście niszczeje,

ale i tak robi duże wrażenie.

Część magazynowa fabryki.

Miasto do naszych czasów zachowało się perfekcyjnie i ostatnio jest stosunkowo modnym celem podwarszawskich wycieczek. Dużą zasługę w tej promocji ma szereg prowadzonych prac rewitalizacyjnych dawnych przestrzeni industrialnych, jak np. tworzenie loftów. Motorem turystycznym jest też niebanalna i fascynująca historia jaka się kryje w tutejszej ceglanej architekturze.

Bloczki robotnicze.

Czas tutaj stanął w miejscu.

Pałac Karola Dittricha.

Modernistyczny dom kultury z 1913 imponuje swoją architekturą

Zabudowa fabryczna imponuje swoim rozmachem. Widać, że XIX wieczni przemysłowcy czerpali niewyobrażalne zyski z produkcji sukna.